Het verhaal van Gijs Wouters, ergotherapeut op locatie De MARQ Breda

Gijs Wouters begon zijn carrière als ergotherapeut in 2011 in het oude pand van Stichting Elisabeth. Daar maakte hij kennis met revalidatie, als onderdeel van de ouderenzorg die er geboden werd. Inmiddels is het Elisabeth er niet meer en werd de revalidatietak ingebracht bij De MARQ, samen met de revalidatie afdelingen van Avoord en Surplus. Onlangs vierde Gijs zijn 12,5-jarig jubileum en als hij terugblik op die periode is er veel veranderd.   

“Bij het Elisabeth maakte ik kennis met de GRZ (geriatrische revalidatiezorg). Samen met Surplus en Avoord troffen we voorbereidingen voor wat later De MARQ werd, een coöperatie met 100% focus op revalidatie en herstel. Dat geeft zo’n speciale dynamiek!” 

“Ik heb voor het Elisabeth in de gehandicaptenzorg gewerkt, deze doelgroep is ook erg leuk: de levenservaring van ouderen, hun verhalen, hun geschiedenis… Het mooiste is om doelmatig met ze naar iets toe te werken en dat kan bij revalidatie bij uitstek. Het is fantastisch als we het hele team op een lijn kunnen krijgen rondom één revalidant en samen bereiken dat die persoon uiteindelijk weer terug naar huis kan gaan.” 

Ontwikkelingen 

“Ten opzichte van de beginjaren heb ik gemerkt dat de complexiteit omhoog is gegaan. De mensen die bij De MARQ revalideren hebben vaak een opeenstapeling van aandoeningen die ze kwetsbaar maakt. Door die complexiteit is het uitdagend om te zorgen dat deze ouderen toch zo lang mogelijk zelfredzaam blijven. Sommige mensen zie je vanwege die kwetsbaarheid en complexiteit bij een nieuw probleem weer bij ons terugkomen. Ook is het tempo veranderd en de hoeveelheid revalidanten. Die is van 24 naar 36 gegaan op onze afdeling, waardoor er meer mutaties zijn en dat vraagt om inventief zijn in hoe je je werk inricht. ” 

Typisch Gijs 

Wat Gijs kenmerkt is dat hij veel met humor en een glimlach probeert te doen, want plezier hebben in de oefeningen wérkt. Daarmee geeft hij de revalidanten net een extra zetje om ze te motiveren. En hij is eerlijk, bijvoorbeeld als mensen vragen of het nog goed komt. Inmiddels heeft hij zoveel kennis en ervaring dat hij een goed en realistisch perspectief kan schetsen. “Ik onderbouw het altijd en vertel dat we eruit halen wat erin zit, maar wijs ze tegelijkertijd wel op hun kwetsbaarheid en risico’s.”  

Revalideren na een beroerte 

Gijs heeft zich als ergotherapeut gespecialiseerd in neurorevalidatie. Hij weet alles over het herstel van functioneren na een beroerte, specifiek als het gaat om de armen en handen. In zijn werk zoekt hij veel contact met de fysio’s die ook gespecialiseerd zijn in mensen met niet aangeboren hersenletsel (NAH), waarvan er een aantal bij De MARQ in dienst zijn.
“Het is heel interessant om te onderzoeken waar het letsel precies bij iemand zit en hoe je daar samen het behandelplan op kunt afstemmen. Dat is leuk om te doen en ook met de arts, logopedist en verpleging proberen we alles rondom die revalidant zo te organiseren dat ze op het einde van hun traject weer naar huis kunnen.”  

Zien waar je het voor doet 

Een ander mooi aspect van dit werk is dat hij als ergotherapeut als een van de weinige collega’s ook echt het resultaat kan zien. Omdat hij huisbezoeken doet weet hij waar de revalidanten na ontslag terecht komen. “Het is superleuk om te merken dat iemand het in de thuissituatie weer gaat redden. Ik herinner me nog goed een dame die haar hele huis vóór de revalidatie al had aangepast met allerlei hulpmiddelen. Ze liet me versteld staan van wat ze daar op basis van routine allemaal weer kon! De thuissituatie en revalidatiesetting zijn soms een wereld van verschil.” 

Groepstherapie 

Als ergotherapeut begeleidt Gijs niet alleen mensen individueel maar ook in groepsverband, want dat motiveert om nét wat meer te geven. Zo hebben ze twee keer per week een arm/hand groep die samen oefent en in de ochtend komt er een ontbijtgroep bij elkaar. Dat zijn vaak mensen met vergelijkbare aandoeningen.

“Vandaag was het een groep met orthopedische revalidatiedoelen en die deden het super. Met hen oefenden we hoe je de tafel dekt met je rollator. Een andere keer kan het zijn dat we mensen samenbrengen met cognitieve problemen. Dan is het vooral ook observeren. Hoe doet het brein het? Kunnen ze met onbekende apparatuur nog zelf koffiezetten?” Naast deze groepen wordt er ook in groepsverband geoefend met alledaagse handelingen zoals de planten water geven, iets poetsen of strijken.  

“Voorheen nam ik de revalidanten ook wel mee naar de supermarkt om de hoek. Dan lette ik erop of mensen in staat zijn te zoeken, te pinnen en om iets op te lossen, zoals als ze ergens niet bij kunnen.  Nu zitten we gevestigd in het ziekenhuis, dus dat kan helaas niet vanuit deze locatie. “  

Individuele therapie 

Bij de individuele begeleiding heeft Gijs adviesgesprekken over terug naar huis en daarbij wordt aan alles gedacht. Zo ook bijvoorbeeld over de zorg voor huisdieren en alles waarover gestruikeld kan worden. Hij inventariseert wat mensen thuis weer moeten kunnen en daarmee gaan ze bij De MARQ alvast aan de slag. De meeste oefeningen zijn gekoppeld aan alledaagse handelingen, die hij dan in deelstapjes opdeelt. Als iemand bijvoorbeeld nog niet zelf zijn sokken aan kan doen, beginnen ze eerst met het uitrekken van het elastiek van de sokken.  

Proefverlof 

“Onderdeel van het werk is ook dat ik mensen voorbereid doormiddel van proefverlof,” vertelt Gijs. “Als ze hier zijn redeneren mensen vaak vanuit hoe ze zich thuis altijd gered hebben. Dus met hun lichaam zoals het was en dat betekent soms dat ze hun verwachtingen wat moeten bijstellen. Een stukje rouwverwerking hoort er soms bij, voordat revalidanten omschakelen naar de mogelijkheden en de weg daar naartoe. Het gebeurt ook dat de dingen bij ons op de afdeling al meer zelfstandig gaan, maar lukt het dan ook als ze straks bijvoorbeeld weer terug op de boerderij zijn? Je kunt het daarover hebben met elkaar, en als de revalidant dan een dagje naar huis is geweest valt het kwartje: het wordt veel concreter voor ze waar ze nog aan moeten werken.” 

De MARQ als werkgever 

“De MARQ is uniek in zijn bestaan, de enige organisatie die zich volledig richt op de revalidatie van geriatrische revalidanten. Het werk zelf vraagt dat je telkens moet schakelen. Bij elk individu moet je de juiste benadering vinden. Samen met je collega’s moet je bovendien een motiverende en stimulerende omgeving bieden, ook als een revalidant het even niet ziet zitten. Dat moet een beetje in je zitten.”